Trải qua bao thăng trầm của không gian và thời gian, phố cổ Hội An vẫn giữ được nét đẹp xưa cũ của mình, những quần thể di tích được giữ gìn gần như nguyên vẹn và đồng hành với những di sản văn hóa phi vật thể cho đến hôm ngày nay làm say đắm lòng du khách bởi những nét đẹp trường tồn cùng thời gian, vô cùng mộc mạc, bình dị.
Phố cổ Hội An nằm ở hạ lưu sông Thu Bồn thuộc vùng đồng bằng ven biển tỉnh Quảng Nam, cách thành phố Đà Nẵng khoảng 30 km về phía Nam. Hội An đã từng được thế giới biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như Lâm Ấp, Faifo, Hoài Phố và Hội An cho đến bây giờ. Cũng từng là thương cảng sầm uất của khu vực Đông Nam Á, đến nay Hội An còn lưu giữ gần như nguyên vẹn 1.360 di tích kiến trúc như đường phố, nhà ở, hội quán, đình, chùa, miếu, đình, giếng cổ, lăng tẩm. Những kiến trúc vừa mang đậm nét nghệ thuật truyền thống Việt Nam vừa là nơi giao thoa những tinh hoa của các nền văn hóa phương Đông và phương Tây.
Qua bao thế kỷ, những phong tục, tập quán, nghi thức, nét sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng cũng như các món ăn truyền thống của Hội An vẫn được lưu giữ và đồng hành cùng bao thế hệ người dân phố cổ. Hội An được thiên nhiên ưu ái với khí hậu ôn hòa, là nơi lí tưởng để hình thành và phát triển những làng nghề thủ công nằm ven ngoại ô như làng mộc Kim Bồng và gốm Thanh Hà. Mặc dù, sự du nhập của các nền văn hóa và kinh tế nước ngoài từ thế kỷ 16 đến thế kỷ 19 diễn ra mạnh mẽ tại nơi đây, nhưng vẫn không làm mất đi một Hội An mang đậm truyền thống của một làng quê Việt. Sự giao thoa với nghệ thuật văn hóa quốc tế có chọn lọc đã góp phần tạo nên sự phong phú và sinh động hơn cho nghệ thuật truyền thống của người Việt.
Du khách dễ dàng nhận ra vết tích của thời gian trên các công trình kiến trúc khắp mọi nơi, từ mái ngói rêu phong, bức tường vàng phai theo thời gian, cho đến những tác phẩm nghệ thuật điêu khắc mô tả sinh động một hiện vật lịch sử hay một câu chuyện có từ xa xưa. Mỗi công trình kiến trúc vẫn phản phất dấu ấn văn hóa của các nghệ nhân Trung Quốc, Nhật Bản, và Chăm. Hiện nay, Hội An vẫn là nơi sinh sống của hàng nghìn người dân từ bao thế hệ, đóng vai trò như một "chứng nhân lịch sử" về kiến trúc và lối sống đô thị xưa và nay.
Ngày 4 tháng 12 năm 1999, tại thành phố Marrakech của Maroc, phiên họp thứ 23 của Ủy ban Di sản Thế giới của UNESCO đã chính thức đưa phố cổ Hội An vào danh sách các di sản văn hóa thế giới. Hội An là nơi sinh sống của nhiều tầng lớp, thành phần, dân tộc Việt theo bề dày lịch sử hình thành và phát triển. Đây là cái nôi của đạo Công giáo và Phật giáo ở miền Nam Việt Nam, một trong hai cái nôi hình thành nên chữ quốc ngữ vào thế kỷ 17, và là nơi hội tụ của các nền văn hóa của Chămpa, Việt, Hoa, Nhật, Ấn Độ và các nước phương Tây.
Các lễ hội văn hóa truyền thống ở Hội An diễn ra hầu như quanh năm, chưa kể đến các lễ hội độc đáo của các cộng đồng dân cư sống ven sông Thu Bồn. Không khí lễ hội truyền thống ở Hội An tạo nên sức hấp dẫn riêng đối với khách du lịch. Đặc biệt, lễ hội Rằm tháng Giêng được tổ chức vào đêm 14 âm lịch. Sự kết hợp giữa ánh sáng đầy màu sắc của đèn lồng cùng với ánh trăng len lỏi qua từng ngõ ngách của khu phố nhỏ trong đêm rằm đã tạo nên một Hội An đẹp huyền ảo và thơ mộng trong mắt du khách. Ngoài ra, đến Hội An du khách còn được hòa mình vào các trò chơi dân gian của người dân địa phương.
Theo thống kê, Hội An là nơi có 1.360 di tích, trong đó có 1.068 ngôi nhà cổ, 11 giếng cổ, 38 đình tộc cổ, 19 chùa, 43 miếu, 23 đình, 44 mộ cổ và một cây cầu cổ. Đó là nơi du khách được chiêm ngưỡng một quần thể di tích được lưu giữ gần như nguyên vẹn. Điểm nhấn của quần thể là những công trình kiến trúc phố cổ, cũng được xem như một “bảo tàng sống” mà từ bao đời nay, biết bao thế hệ người dân Hội An đã “sống chung cùng phố cổ”. Một kiểu kiến trúc phổ biến ở đây là nhà cổ là dạng ống: dài nhưng hẹp. Phía trước nhà làm cửa hàng, ở giữa có sân và phòng khách, cổng sau hướng ra đường hoặc sông.
Với những nét đẹp riêng mang giá trị di sản của mình, Hội An đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới và được nhiều tạp chí du lịch nổi tiếng vinh danh. Tháng 7/2019, với 90,39 điểm, Hội An được tạp chí du lịch Travel and Leisure bình chọn là điểm đến thu hút và hấp dẫn khách du lịch nhất thế giới. Đây cũng là địa điểm du lịch đầu tiên của Việt Nam được Google vinh danh trên trang chủ.
Bài được dịch từ nguồn: Vietnam.net LINKS